Holocaust Survivors and Remembrance Project: "Forget You Not"™
preserving the past to protect the future ...
.

.


Oliver Lustig's Text Presentation

of Historic Holocaust Photograps
from
The Album
The Auschwitz Album: The Story of a Transport
Publisher: Yad Vashem, Auschwitz-Birkenau State Museum
.

.

.


Nederlandse vertaling
.

.


Sion
Dutch Translation
By

Sion Soeters of The Netherlands,
the Author of the Holocaust website
< h o l o c a u s t . k l u p . i n f o >
.

.

I. Poort naar de hel

Dit is de beruchte ingang van het concentratiekamp Birkenau (Auschwitz II).

Deze foto is buiten het kamp genomen. Na mei 1944 stopte de treinrails voor de poort. Treinen met gedeporteerden vanuit heel Europa stopten hier, voor het kamp.

 




.II. "Perron van de dood"

Dezelfde poort vanaf de binnenkant. Hier ziet men het gehele spoorwegcomplex aan de binnenkant van het kamp, inclusief de ruimte tussen de spoorrails, het zogenaamde "perron van de dood". Het was op deze plaats dat de nieuw aangekomen slachtoffers uit moesten stappen, werden geselecteerd en waar besloten werd wie direct naar de gaskamers werd gestuurd.

Het spoorwegcomplex op deze foto werd begin 1944 aangelegd, toen duidelijk werd, dat de deportatie van Joden uit Hongarije, inclusief de Joden uit Noord-Transylvanië en Transcarpatië, die beide gelieërd waren aan Hongarije, alle voorafgaande aantallen gedeporteerden ver zou overstijgen. Als gevolg hiervan was Rudolf Höss, de commandant van Birkenau, tweemaal in Boedapest. Hier ontmoette hij Eichmann (hoofd van de Gestapo, verantwoordelijk voor het oplossen van het "Jodenvraagstuk"), die zijn hoofdkwartier tijdelijk naar de hoofdstad van Hongarije had verplaatst. In goed onderling overleg met het Horthy-regime waren zij in staat de capaciteit van vergassen en cremeren in Birkenau af te stemmen op de aankomst van de treinen met Joden uit Hongarije.

 




III. Op het "perron van de dood"
In afwachting van een nieuw transport

Het "perron van de dood" zoals het er in 1944 uitzag. In de lente en zomer van 1944 voerden 147 treinen met meer dan 6.000 afgesloten en met tralies beveiligde veewagons, 434.351 moeders en kinderen, mannen en vrouwen aan. De gehele Joodse bevolking van Hongarije en Noord-Transylvanië arriveerde op het "perron van de dood". HIER, op dit "perron van de dood", begon de SELECTIE.

Van elk transport (bestaande uit gemiddeld 3.000 personen) werden op zijn minst 2.000 personen geselecteerd om te sterven. Vanaf dit "perron van de dood" dat U voor U ziet en dat er op het oog rustig bij ligt, werden 2.000 onschuldige mensen, die niet anders waren dan U na hun aankomst, DIRECT NAAR DE GASKAMER GESTUURD.

De 1.000 overgebleven mensen werden uitgekozen om slavenarbeid te verrichten.

Op deze foto ziet U twee treinen met lege wagons. De mensen uit deze twee transporten zijn 5 of 6 uur eerder hier uitgestapt. Op de voorgrond van de foto ziet U een kleine groep SS-'ers het "perron van de dood" inspecteren in afwachting van een volgend transport. Achteraan op de foto ziet U een aantal gevangenen van het zogenaamde "Canadakommando", die bijna klaar zijn met het sorteren van de bagage uit de laatst gearriveerde treinen.

 




.IV. Uitladen van het transport

 [IV-1]

De trein stopte. De afgesloten deuren van de wagons werden geopend. Zonder uitzondering klonken voor elke geopende deur twee commando's:

Het eerste: Alle heraus! (Iedereen eruit!)
We waren blij dit te horen, we konden weer normaal adem halen.

Het tweede: Alles dort lassen! (Alle bagage laten liggen!)

Dit commando verbaasde ons:

Hoezo, alles laten liggen?... Alle bagage?... En de warme winterkleding?... En het beddengoed?... En de luiers?... En het overgebleven eten?... En de familiefoto's en boeken?... En de waterflessen?... En de reisapotheek?...

Maar er was geen tijd voor dit soort vragen, laat staan voor de antwoorden op deze vragen.

Het uitladen van de wagons was begonnen.

 




.[IV-2]

In een oogopslag kunt U constateren, dat de mensen uit het transport voornamelijk moeders met kinderen zijn.

De verklaring: Vanaf 1941 werden Joodse mannen tussen 21 en 45 jaar (soms zelfs ouder) in arbeidscommando's samengevoegd en als dwangarbeiders ingezet. Zij werden bijna uitsluitend ingezet in de Oekraïne, om daar de velden achter de linies te zuiveren van landmijnen. Zo kwam het, dat de verantwoordelijkheid voor het gezin tijdens de deportatie vanaf het getto tot het binnengaan van de gaskamer op de schouders van onze "zachtaardige en heilige" moeders rustten.

 




.[IV-3]

Ondanks het feit dat het commando "Alles dort lassen" ontelbare keren werd gegeven, probeerden sommige, zoals op de foto te zien is, kleine tassen of koffers mee te nemen. De SS deed alsof men het niet zag. Zij hadden slechts baat bij een soepel en snel verloop en in het bijzonder bij het voorkomen van paniek, schreeuwen, huilen, woordenwisselingen of andere vormen van gewelddadige confrontaties.

 




.[IV-4]

Een overzicht van "het perron van de dood", nadat een transport is uitgeladen. Achteraan op de foto ziet U links en rechts van de spoorweg twee gebouwen met elk een grote schoorsteen. Dat waren de crematoria II en III.




.[IV-5]

Op 9 juni 1944 bevond ik mij met mijn familie vlak voor een lege wagon, precies zo een als op de foto. Dicht opeengepakt, nerveus en nieuwsgierig te vernemen: Waar zijn we? Wat is men met ons van plan? Welk lot wacht ons? Met grote tegenzin luisterden wij naar de eerste woorden die tegen ons werden gesproken sinds we waren gearresteerd en gedwongen waren in het getto te gaan wonen. De aan ons gerichte toespraak klonk ongeveer zo:

Dames en heren,

We weten dat U vermoeid bent en dat U een lange en vermoeiende reis hebt gehad. Er was weinig voedsel en water. Het spijt ons, maar dit was niet onze fout. Dat alles is nu achter de rug. Wij zullen U onderbrengen in een kamp en zij die normaal kunnen werken zullen onder normale omstandigheden leven.

Het spijt ons, dat we U onplezierig nieuws moeten brengen. Helaas hebben we vandaag geen transport naar het kamp waar U zult wonen en werken. Het kamp ligt ongeveer 3 kilometer verderop. Daarom vragen wij U het volgende:

Alle vrouwen, moeders met kinderen niet ouder dan 14 jaar, alle mannen die ziek of gehandicapt zijn, gaan naar de linkerkant.

De rest, in staat om te werken en om naar het kamp te lopen blijven staan aan de rechterkant van het perron.

Na de onmenselijke opeenhoping in de trein, de honger en de dorst die ons kwelden tijdens de reis van het getto naar Birkenau. Na de angst, de radeloosheid die ons allen, maar vooral de moeders met kinderen overmanden, gaf de verrassend begripvolle en vriendelijke toespraak ons weer wat hoop.

Zo kon het gebeuren, dat in minder dan een uur, soms in tien minuten families uiteen werden gereten en voor eeuwig van elkaar werden gescheiden.

 




.
V. Eeuwige scheiding

[V-1]

In een zeer korte tijd hadden alle moeders met kinderen zich verzameld aan de linkerzijde van het perron.

Kijk naar de kleine kinderen links op de foto. Let op de onschuldige blik waarmee zij U recht in de ogen kijken. Over een paar minuten zullen zij hun noodlot tegemoet gaan.

Waarom dit alles? Wie had het recht om te oordelen over leven en dood van meer dan EEN MILJOEN van deze kinderen, met als enige reden dat zij Joods geboren waren? Wat kan, wat moet er gebeuren om dergelijke ten hemelschreiende misdaden te voorkomen? Nu en in de toekomst?

 



.[V-2]

Voor een treinwagon is een andere groep moeders met kinderen verzameld, die (zoals hun is verteld) staat te wachten op vervoer met een vrachtwagen naar het kamp, waar zij de rest van de oorlog zullen wonen.

Deze foto kan in de verste verte niet weergeven welk drama hier is vereeuwigd. Sta alstublieft even stil bij de gedachte dat degene op de foto in de veronderstelling zijn dat zij snel weer verenigd zullen worden met hun familie.

Ik moet toegeven, dat vandaag, na 60 jaar, de diepste wond die maar niet wil genezen mij werd toegebracht door de scheiding van mijn familie op het "perron van de dood".

Ik werd gescheiden van mijn familie zonder mijn moeder te kussen… Zonder mijn tweeling broers en de kleine Valentin te omhelzen… Wie hield het voor mogelijk dat alles dat de SS-'er vertelde een grote cynische leugen was… Wie hield voor mogelijk dat, toen ik het vertrek van mijn moeder, die Valentin een handje gaf en die mijn tweeling broers maande niet af te dwalen, gadesloeg, ik feitelijk keek naar mijn moeders de laatste reis.

 




[V-3]

 Een groep mannen, wachtend op de selectie.

 




.[V-4]

Een andere groep mannen, wachtend op de selectie. Als zij merken dat zij gefotografeerd worden, kijken zij recht in de camera.

 

 




.[V-5]

In deze groep, die richting het selectiecomité loopt, zijn een aantal mensen, die geen enkele kans hebben voor werk te worden geselecteerd. Zij zullen uit de groep worden gehaald en direct naar de gaskamers worden gestuurd. Het kind in de eerste rij (tweede persoon van links) is zonder zijn moeder en waarschijnlijk door zijn vader in de colonne meegenomen in de hoop de selectie door te komen. IJdele hoop, want hij heeft geen enkele kans en zal met zekerheid uit de colonne worden gehaald en naar de gaskamer worden gestuurd.

Hetzelfde lot wacht ook - zoals zoveel anderen- de twee ouderen met de wandelstokken in het midden van de foto.

 

 




.[V-6]

De opa's en de oma's, de invaliden en de zieken, die niet langer konden staan werden ook gegroepeerd voor de wagons, wachtend op de vrachtauto's die hen zouden komen ophalen.

De vrachtauto's zouden komen, zij zouden worden weggebracht, maar niet naar het familiekamp, maar rechtstreeks naar de gaskamers.

 

 




.VI. De grote selectie

 [VI-1]

Eindelijk worden de groepen met mannen en jongens boven 14 jaar aan een kant en de vrouwen, moeders en kinderen jonger dan 14 jaar aan de andere kant worden in twee aparte colonnes opgesteld.

Voor elke colonne staan de SS-'ers van het Selectie Comité te overleggen.

De grote selectie op leven en dood staat op het punt te beginnen.

 

 


.[VI-2]

Elke keer begint de selectie met de colonne bestaande uit jonge vrouwen, moeders en hun kinderen. De jonge vrouwen die geen kind dragen, worden uit de rij gehaald en naar een plek gestuurd, waar vrouwen die kunnen werken worden verzameld. De rest, het overgrote deel van de colonne, gaat rechtstreeks naar de gaskamers. Als het hoofd van het SS-Selectie Comité een jonge vrouw ziet met een baby op haar arm (zoals op de foto) vraagt hij haar op een nette en rustige toon:

"Mevrouw, ik zie naast U een oudere vrouw, die de oma of tante van Uw kind zou kunnen zijn. Misschien kunt U de baby bij haar laten, zodat U op eigen kracht het kamp kunt bereiken? En deze colonne kunt verlaten"

Sommige vrouwen gaven gehoor aan het verzoek en redde zich, zonder het zich te realiseren, in elk geval tijdelijk het leven. Anderen, die hun baby daarna nog steviger vasthielden werden hysterisch en begonnen te schreeuwen:

Ik geef mijn baby niet af. Het is mijn kind! Ik zou nog liever sterven dan gescheiden worden van mijn baby!"

"Mevrouw, veroorzaakt U alstublieft geen paniek! Ik heb U niets bevolen, slechts een voorstel gedaan. Als U dat niet wilt is het ook goed, Gaat U verder aub!" Waarna de vrouw, gelukkig met het resultaat, met een hand de baby vasthoudt en met de andere de tranen uit haar ogen veegt, verder op weg gaat naar de gaskamers die slechts nog 500 tot 600 meter verwijderd zijn.

 




.[VI-3]

De selectie begint op een ordentelijke wijze. De SS-'ers zijn kalm en hun vriendelijke woorden camoufleren hun onvoorstelbare slechtheid.

Niemand, maar dan ook absoluut niemand uit de slenterende colonne kan bedenken dat elke stap vooruit, een stap dichter naar het einde zal zijn, nu niet verder meer dan 500 meter.




.[VI-4]

De selectie van de colonne vrouwen en moeders met kinderen onder 14 jaar is bijna afgerond. Over een paar minuten zal de selectie van de colonne mannen en jongens boven 14 jaar beginnen.

 




.[VI-5]

De selectie van mannen die kunnen werken is begonnen.

 




.[VI-6]

Een groep volwassenen geselecteerd voor dwangarbeid.

 




.VII. Groep vrouwen geselecteerd om te werken

 [VII-1]

Op de gezichten en in de ogen van deze vrouwen, die zijn geselecteerd om te werken is duidelijk hun zorg, nervositeit, zeg maar gerust hun angst af te lezen.

Alsof ze zich afvragen:
"Wanneer zullen wij onze geliefden van wie wij gescheiden zijn weer zien?"

 



.[VII-2]

Geselecteerd om te werken en onderweg naar het vrouwenkamp.

 




.VIII. Naar de gaskamer

 [VIII-1]

Moeders en een grootmoeder lopen met hun kinderen op de arm of aan de hand langs de spoorweg richting de gaskamers.

Aan hun blik kun je aflezen, dat zij in gedachten overal mee bezig zijn, behalve met hun naderende dood.

 




.[VIII-2]

Twee moeders, een met een baby in haar armen worden omringd door 7 kinderen die bezig zijn aan hun laatste reis.

Het is waarlijk ontroerend om de drie jongens voorop te zien. Het jongentje in het midden - hij kan niet ouder zijn dan 4 of 5 jaar - houdt zijn twee jongere broertjes stevig vast, zodat zij niet kunnen verdwalen op weg naar …… Op weg naar wat? Op weg naar hun dood!

Hoe ongelofelijk dit alles is…..en toch, de harde waarheid is, dat het allemaal echt is gebeurd.




[VIII-3]

Dit is werkelijk een van de meest bekende foto's. Deze foto staat symbool voor de reis langs de spoorweg van het "perron van de dood" naar de gaskamer. Deze reis werd door meer dan één miljoen Joden ondernomen, van wie het merendeel moeders met hun kinderen onder de 14 jaar, zieken, gehandicapten en ouderen.

 



.

IX. De laatste halte

Hierna volgen vier foto's die een begin van de terugkeer naar normaliteit uit lijken te stralen. De moeders lijken rustiger en ze kijken hun kinderen aan zonder dat hun ogen angst uitstralen.

En toch…de foto's geven een ontnuchterend beeld van de volgorde van gebeurtenissen en geven misschien wel de meest dramatische ogenblikken van deze hele lijdensweg weer.

De moeders die U ziet werd verteld dat ze niet ver meer hoefden te gaan, maar dat zij te moe leken om nog verder te gaan en er bovendien een mooi open stukje in het bos was, daarom werd een korte pauze ingelast. Toen de kinderen de bomen en bronnen zagen, begonnen zij erheen te lopen. Eindelijk konden zij zoveel water drinken als zij zelf wilden. Anderen vonden nog wat etensrestjes in hun zakken en begonnen hierop te kauwen. De moeders vonden de kracht om te glimlachen bij het zien van hun kinderen.

Maar niemand kan de donkere waarheid vermoeden. De bomen waar de groep nu van geniet zijn aangeplant met een bedoeling. Namelijk de camouflage van de achterliggende gebouwen, de gaskamers en de crematoria. Tot daar is het niet verder dan 30 meter.

De verklaring voor deze onverwachte pauze is eenvoudig en morbide.

Niettegenstaande de Pruisische punctualiteit is bij de vernietiging van de vorige groep een kleine fout opgetreden. Of het cremeren van de vorige groep is niet afgerond, of de kleedkamers of de gaskamers zijn nog niet genoeg gelucht. In elk geval moet de nieuwe groep wachten. Nadat het probleem is opgelost zullen zij verder gaan en de laatste 30 meter naar hun dood afleggen.

 

 




.[IX-1]

De menselijke wezens die U hier op de foto ziet - de kinderen, en vooral de kinderen (alsof het engelen zijn die op aarde zijn neergedaald), hun liefhebbende moeders, de godvrezende ouderen - waren schuldig aan één ding. Zij werden als Jood op deze aarde geboren. Als gevolg hiervan werden zijn vernederd en belogen zoals zij nog nooit vernederd en belogen waren.

Zij werden met een onvoorstelbaar cynisme vernederd en belogen, een cynisme dat verwerpelijker is dan welke barbaarse of onmenselijke misdaad ook.

Leden van het Germaanse ras die zichzelf zagen als "Übermenschen" vertelde deze onschuldige en reine menselijke wezens, dat zij wat konden rusten in het nabij gelegen bos, zodat zij weer uitgerust verder konden naar het verderop gelegen familiekamp.

In werkelijkheid was het voor allen die U op de foto ziet, "de laatste rustpauze in hun leven". Enkele tientallen meters voorbij het gordijn, gevormd door takken en bomen lagen de goed geventileerde crematoria met de open deuren van de kleedkamers en de gaskamers met een capaciteit van 2.000 personen al op hen te wachten. De 15 ovens gebouwd op de gaskamers waren niet gedoofd, om geen tijd te verliezen met het opnieuw aansteken van de ovens.

 




.[IX-2]

De mensen in de voorste rij merkten op dat zij werden gefotografeerd en kijken kalm in de richting van de fotograaf.

De mensen in de achterste rijen gaan, op een ontspannen manier, door met de gesprekken. Misschien spreken zij de hoop uit, dat het ergste gedeelte van hun lijdensweg nu achter de rug is.

De stuitende waarheid: Allen op deze foto zijn na een korte tijd opgestaan, liepen door de rij met bomen op de achtergrond van de foto, gingen het gebouw in, werden in de gaskamer geduwd, waarna hun ontzielde lichamen in rook en as werden veranderd.

 




. [IX-3]

De kinderen wachten kalm. Waar wachten zij op? Niemand wist het antwoord.

In elk geval, nu konden zij frisse lucht inademen, ze konden gaan liggen, ze konden gaan zitten en als ze wilden konden ze ook rondlopen. Ook de moeders hadden rust gevonden. De twee moeders aan de rechterzijde van de foto, konden als door een wonder zelfs even glimlachen. Het zou echter zeker voor de laatste keer zijn!

Over enkele tientallen minuten zullen zijn naakt in de gaskamer staan en hun kinderen zo hoog mogelijk optillen, om ze een klein beetje extra tijd te geven en hun leven met een paar seconden te verlengen.




.[IX-4]

Wie kan deze kinderen ergens van beschuldigen?

Wie waagt het hun nagedachtenis niet te eren?

 




.X. Het sorteren van de buit

Terwijl de selectie in volle gang was en 2/3 van de nieuwkomers geselecteerd werd om te sterven (in de gaskamer geduwd en gecremeerd in de ovens) en de rest in het kamp werd opgesloten om op andere manieren te sterven - dwangarbeid, honger, ziekte, medische experimenten ("Experimente an lebendigen Menschen"), executies etc. - werd de achtergebleven bagage door "Häftlinge" (gevangenen) die deel uitmaakte van het "Canadacommando" doorzocht. De buit werd gesorteerd en in diverse categorieën verdeeld, zoals schoenen, beddengoed, kleding, horloges, juwelen etc. en vervolgens ondergebracht in één van de 30 warenhuizen niet ver van het "perron van de dood". Vandaaruit werd de buit naar Duitsland verzonden.

 




.XI. …En het rad van de dood blijft draaien

 Zes uur zijn voorbij gegaan sinds de laatste groep in Auschwitz-Birkenau aankwam en het "perron van de dood" heeft verlaten… En nu? Een nieuwe trein wordt verwacht. Een nieuwe trein met opnieuw een groep van 3.000 onschuldige Joden, voorbestemd om te sterven.

…En het rad van de dood blijft gedurende de lente en de zomer van 1944 draaien, dag en nacht, zonder te stoppen.

 


.